Piramida Nauki oblewa egzamin!

Zapewne spotkałeś się kiedyś z Piramidą Uczenia…

 

Czasem przedstawianą również w odwrotnym kierunku.

 

Piramida ta rzekomo przedstawia wzrost skuteczności zapamiętywania, w zależności od sposobu przekazywania wiedzy. Tzn. zapamiętujemy 5% z wykładu, 20% z prezentacji audiowizualnej (czy ktoś wie, czym różni się prezentacja audiowizualna od wykładu, tak btw?), ale aż 90% tego czego uczymy innych (w niektórych wersjach  -co sami robimy).

Ta piramidka to niewątpliwie fajny, atrakcyjny mem – zakaźna idea, którą łatwo pochwycić i puścić dalej w świat.

Problem w tym,  że to po prostu mit. Jeden z tych mitów, które są powtarzane od tak dawna, że kolejne źródła zaczynają cytować siebie nawzajem. Autor X podaje piramidkę w oparciu o autora Y, który podaje ją w oparciu o autora Z, który zobaczył ją w… starej publikacji autora X.

Przyglądając się piramidce można zresztą dostrzec znaki sugerujące, że to fikcja. Na początek – idealnie zaokrąglone poziomy procentowe zapamiętywania. W naturze rzadko kiedy trafiamy na gładkie procenty w ogóle, a jeszcze tak idealnie gładkie dla każdego aspektu uczenia się?

Piramidka nie definiuje też tego, co to znaczy „zapamiętywać”. Czy chodzi o pamiętanie po chwili? Po miesiącu? Po roku? Zresztą, jak ktoś ma w ogóle uczyć innych czegoś, czego nie pamięta?

Pierwotnym autorem tego wykresu był Edgar Dale, badacz pamięci wzrokowej, jednak jego piramidka nie miała procentów i nie odnosiła się do zapamiętywania! Dale po prostu zebrał różne sposoby uczenia się i uszeregował je od poziomu największej do najmniejszej abstrakcyjności.

Skąd więc wzięły się tu te procenty zapamiętywania? Odpowiada za to wojskowy trener John Phillips, który wypisał je w oparciu o swoje własne, subiektywne oceny. Lub, mówiąc wprost – po prostu wyssał je z palca. Po jakimś czasie kolejni autorzy połączyli piramidkę z wyssanymi z palca procentami i viola! Mamy cudowny mit rozwojowy, który rozbija się po świecie od tego czasu.

„No dobrze,” ktoś może powiedzieć. „Liczby wyssane z palca, ale może coś w tym jest? Inaczej czemu by to tak się przyjęło?”

Piramida przyjęła się, ponieważ ludzie szukają cudownych rozwiązań, prostych sposobów na ogarnięcie skomplikowanych tematów. A edukacja jest niewątpliwie jednym z takich tematów. Dlatego też ludzie poszukują kolejnych  cudownych sposobów. Uczenie się przez sen. Cudowne techniki pamięciowe. Nauka podprogowa. Superszybkanaukajęzykawtydzienojakszybko! Czy w końcu piramidka nauki, która daje proste, zdawałoby się, rozwiazania problemu.

Niestety, złożone problemy rzadko kiedy mają proste rozwiązania. Tak jest i tutaj. Nauka to ogromny temat, a nie pojedynczy problem z pojedynczym dobrym rozwiązaniem. Liczy się bardzo wiele czynników – rodzaj materiału, poziom uczniów, poziom opanowywanego materiału, warunki nauki, oczekiwania uczniów, oraz wiele, wiele innych mogą mieć znaczenie. Dlatego badania pokazują, że piramidka po prostu nie zdaje egzaminu – KAŻDA z poruszanych w niej metod uczenia się sprawdza się w sumie równie dobrze, różnice pojawiaja się dopiero przy doborze poszczególnych materiałów do nauki. Wtedy niektóre rzeczy łatwiej jest opanować wykonując je, a inne czytając o nich (Lalley i Miller, 2007). Nikt chyba nie oczekuje, że ktoś nauczy się tenisa czytając o nim, ale już nauka szachów przez analizowanie partii mistrzów okazuje się skuteczniejsza niż przez samą grę. Edukacja jest złożonym procesem. Niestety, nie ma łatwych odpowiedzi odnośnie uczenia się.

Ale i tak nauka jest tego warta i gorąco do niej zachecam! Zwłaszcza, że jest dziś tak dostępna. Jeśli masz dostęp do internetu, możesz za darmo uczyć się na najlepszych uniwersytetach świata dzięki Coursera. Nie wiem jak dla Ciebie, ale dla mnie ta możliwość jest niesamowita i jestem szalenie wdzieczny za możliwość korzystania z niej.

Źródła do artykułu:

Lalley, J. and R. Miller (2007). “The learning pyramid: Does it point teachers in the right direction?” Education and Information Technologies 128(1): 64-79.

Metiri Group (2008). Multimodal learning through media: What the research says, Cisco Systems: 24.

http://davidtjones.wordpress.com/2009/10/11/the-learning-pyramid-true-false-hoax-or-myth/

---

---