Przemiana Pokoleń: Pokolenie X

Wpis ten stanowi kontynuacje cyklu Przemiana Pokoleń. Wprowadzenie do cyklu znajdziesz TUTAJ. Pokolenie Baby Boomers opisywałem zaś TUTAJ.

Tym razem zajmiemy się zaś tzw. Pokoleniem X, czyli osobami urodzonymi między połową lat 60-tych, a 80-tych ubiegłego wieku.

Pokolenie X wychowywało się w okresie powojennego wzrostu gospodarczego, wchodziło w dorosłość w latach 80-tych i 90-tych. Urodzeni między ok. 1965, a ok. 1985 (w Polsce, na zachodzie, gdzie dostęp do komputerów był większy, granica między X, a Y przesuwana jest bliżej 1980). U nas było to pierwsze pokolenie po przemianach ustrojowych, korzystające z nagłego otwarcia się na świat. Takie osoby widziały, dorastając, jak wygląda życie pracoholicznych baby-boomersów, często były po prostu dziećmi osób z tego pokolenia i na sobie doświadczyły efektów zaburzonych proporcji między życiem prywatnym, a pracą, jakie były powszechne w pokoleniu babyboomersów. Z tego powodu nazywa się ich czasem „pokoleniem dzieci z kluczami na szyi/na smyczy” („latch-key kids”), od kluczy do domu które nosiły ze sobą wracając ze szkoły do pustego domu.

Dlatego X wkraczając na rynek pracy mają już inne priorytety niż Baby-Boomersi. Są mniej nastawieni na zrobienie wielkiej kariery, a bardziej na pewną równowagę między życiem prywatnym i pracą. Zdają sobie przy tym sprawę, że ta równowaga może mieć swoją cenę (w odróżnieniu od Y, którzy oczekują jej jako standardu) i indywidualnie decydują co jest dla nich ważniejsze w danej chwili – kariera, czy czas prywatny.

Ze względu na tą potrzebę równowagi oraz na pewną niechęć do autorytetów i instytucji (które często postrzegane są jako coś, co zawiodło pokolenie ich rodziców, lub jest winne za takie a nie inne relacje rodzinne), X wykazują się generalnie większą przedsiębiorczością niż poprzednie pokolenia. (U nas wspomaga to oczywiście również zmiana ustrojowa.)

Pierwsze pokolenie dużej mobilności zawodowej i częstych zmian posad (średnio 7 różnych firm w toku życia zawodowego), skupiają się raczej na budowie własnych kompetencji, niż pozycji w określonej firmie. Generalnie są bardzo indywidualistyczni, choć zdolni do pracy w zespole. Po prostu rzadko kiedy poświęcą się do końca za ten zespół. Bardziej cyniczni i nieufni wobec organizacji i autorytetów.

Chętni do własnego rozwoju, kształcenia się, nauka postrzegana jest jako okazja do zbudowania swojej kariery. Chętnie również dadzą coś od siebie światu, aczkolwiek raczej w skali lokalnej, niż globalnej. Chcą raczej zmienić swoją dzielnicę niż świat, w którym żyją. Komputery były zwykle czymś, z czym spotykali się w liceum lub na studiach, czują się z nimi dobrze, choć jest to płytsza relacja niż w wypadku kolejnych pokoleń.

Żenią się dużo później niż poprzednicy, częściej rozwodzą, dużo większy procent samotnych rodziców. Znaczenie ma tu indywidualizm, który sprawia, że dużo mniej chętnie tkwią w nieudanych związkach.

W pracy są postrzegani jako dobrzy, produktywni i cenieni pracownicy, generujący największe przychody i najlepiej budujący relacje z klientami i kontrahentami. Elastyczni i zdolni do dopasowania się do warunków, rozwiązywania problemów i współpracy. Są niemal równie pracowici jak baby boomersi, zdecydowanie bardziej entuzjastyczni od nich… ale również bardziej roszczeniowi i skoncentrowani na szybkich korzyściach dla siebie (choć wciąż wyraźnie ustępują w tym względzie pokoleniu Y).

Patrząc z perspektywy komunikacyjno-poznawczej, w pokoleniu X w Polsce najczęstszymi metaforami biznesu czy życia wydają się być Wojna oraz Budowa, ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami.

Sam należę do tego pokolenia (no, urodziłem się na krawędzi X i Y, ale zarówno identyfikuję się z X jak i widzę wiele jego cech u siebie), co oczywiście może zniekształcać jego postrzeganie, dlatego starałem się opierać raczej na konkretnych danych w temacie, niż mojej subiektywnej opinii.

---

---