Rozwój Osobisty dla Początkujących

Rozdział 7.1 – Jak uczyć się skutecznie?


Skuteczna nauka wymaga wykorzystania specyficznych właściwości ludzkiej pamięci. Podobnie jak inne składowe naszej psychiki, również nasza pamięć była kształtowana przez środowisko w którym żyli nasi przodkowie oraz wyzwania, którym musieli sprostać. To prawdopodobnie te czynniki sprawiły, że dziś o skutecznym zapamiętywaniu decydują głównie trzy kwestie: częstotliwość powtórzeń, natężenie uwagi/emocji oraz połączenia z innymi wspomnieniami.

Co ciekawe, ludzie starający się lepiej uczyć zwykle skupiają się na pierwszej z tych kwestii, niekiedy ewentualnie również na drugiej. Bardzo niewiele osób stara się wspomóc zapamiętywanie korzystając z trzeciego elementu, czyli wzmacniania połączeń – mimo, że to właśnie to rozwiązanie jest zwykle najprostsze.


Częstotliwość powtórzeń

Jeśli nasi przodkowie zobaczyli gdzieś na horyzoncie nieznane zwierze, ale był to jednorazowy kontakt, prawdopodobnie nie było ono niczym istotnym. Nie warto było inwestować energii w zakodowanie jego istnienia, bo i tak nie miało znaczenia. Co innego, gdy to zwierze widziałeś co jakiś czas – wtedy warto było poświęcić mu uwagę, bo a nuż będzie chciało nas zjeść? Albo nawet może, daj wielki Ughu, je się będzie dało zjeść?

Co istotne, wpływ częstotliwości powtórzeń na zapamiętywanie ma kształt odwróconej litery U. Powyżej pewnej ilości powtórzeń, kolejne będą zmniejszały łatwość przywołania informacji. Bez sprawdzania, jakie kolory, w kolejności, ma logo Google? Widziałeś je niezliczoną ilość razy, więc Twój mózg w pewnym momencie przestał zwracać na nie uwagę – stało się tak dostępne, że inwestowanie wysiłku w utrzymanie jego wspomnienia stało się zbędne.


Natężenie uwagi/emocji

Jeśli to jednorazowo widziane zwierze po prostu stało sobie i zniknęło, presja na zapamiętanie jak wygląda będzie dużo mniejsza, niż jeśli wpierw zagryzło Ci współplemieńca, a dopiero potem zniknęło. Silne emocje, jakich w tej sytuacji doznałeś będą znacznikiem dla Twojej pamięci, sygnałem p.t. „to trzeba zapamiętać, to ma znaczenie.” Dlatego właśnie tak trudno zapamiętać informacje pozbawione szczególnego sensu – nie niosą ze sobą żadnego emocjonalnego natężenia.

Co jednak istotne, również tutaj pojawia się kształt odwróconej litery U. Zbyt duże natężenie emocji sprawi, że zapamiętasz głównie lub wyłącznie emocje, z niewielkim tylko dostępem do tego, czego dotyczyły. Z perspektywy przetrwania naszych przodków miało to sens – jeśli coś zjadło Ci za jednym zamachem połowę plemienia, to widząc to powinieneś po prostu czuć paniczny strach i uciekać, a nie myśleć „a czy aby nie dałoby się tego zjeść?” Niestety, dziś nieco utrudnia nam to funkcjonowanie, sprawiając, że rzeczy szczególnie emocjonalne będą jednocześnie trudne do precyzyjnego przywołania.


Połączenia

Naszą pamięć można zobrazować jako pajęczą sieć, w której każdy punkt styku to nowy kawałek danych, a do jednego punktu może docierać wiele różnych nitek. Im więcej takich nitek, im więcej połączeń dochodzących, tym większa szansa, że dane wspomnienie zostanie przywołane. Możesz to porównać do miasta położonego na rozdrożach – im więcej ważnych szlaków do niego prowadzi, tym większa szansa, że je odwiedzisz.

Bardzo skuteczną metodą wspierania pamięci jest więc tworzenie takich dodatkowych połączeń, wiązanie nowo tworzonych wspomnień z innymi, które już masz utrwalone. Wymaga to nieco dodatkowego czasu w toku zapamiętywania, ale już zadanie sobie kilku prostych pytań, typu „z czym to się łączy?”, „do czego to jest podobne?”, „co z tego wynika?”, „od czego to się zupełnie różni?” pozwala na znaczące wspieranie procesu nauki.

Jest to jednocześnie ten jeden styl uczenia się, który jest najrzadziej wspierany – zarówno w toku naszego typowego szkolnictwa, jak i w toku typowych eventów rozwojowych – a który tak naprawdę najłatwiej jest wprowadzić i może dać największe korzyści. Możesz to łatwo sprawdzić stosując poniższe ćwiczenie.


Ćwiczenie: Z czym to się łączy, co z tego wynika?

Zanim zaczniesz naukę jakiegoś materiału – lekturę książki, trening nowych ruchów w aikido czy szachach, słówka z fińskiego – przejrzyj na szybko to co masz opanować i pomyśl chwilę. Jak to, czego będziesz się uczyć wydaje się łączyć z tym co już wiesz? Jakie mogą być tego potencjalne konsekwencje, dalsze powiązania, itp.?

Im więcej takich wspólnych punktów uda Ci się znaleźć, tym skuteczniej zapamiętasz nowe dane i tym łatwiej będzie Ci je później przywołać.


Wróć do spisu treści

Rozwój Osobisty dla Początkujących jest dostępny ZA DARMO. Są to informacje na tyle ważne i podstawowe, że chcieliśmy zadbać o ich udostępnienie jak najszerszej publiczności, także osobom które mogły nie być jeszcze zdecydowane na zakup materiałów rozwojowych (lub po prostu nie było ich na to stać).

Jeśli jednak chcesz z tych informacji korzystać nieco wygodniej, w formie e-booka, lub też po prostu docenić pracę włożoną w zebranie i przygotowanie tego poradnika czy w działalność autora - możesz to zrobić kupując ebook, dostępny na MindStore.

Dzięki za wsparcie :)

Podziel się tym tekstem ze znajomymi:
Następny wpis
Poprzedni wpis