Niewidzialny Goryl: Dlaczego intuicja nas zawodzi?
Chabris Christopher, Simons Daniel
(Dziękuję wydawnictwu Laurum za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego.)
Niewidzialny Goryl to naprawdę dobra książka i mogę ją z czystym sumieniem polecić każdemu czytelnikowi. Znajdzie tu coś dla siebie i ekspert i laik, a wszystko podane jest w fajnej formie i z bardzo szczegółową bibliografią (wreszcie!). Chciałem wręcz krzyknąć z radości, gdy na początku książki przeczytałem stwierdzenie p.t. „podajemy przykłady, bo dzięki nim się łatwiej zapamiętuje, ale z anegdot nie można wyciągać trafnych wniosków i prosimy, aby czytelnik miał to na uwadze, a na wszelki wypadek podajemy też szczegółowe źródła, na jakich się opieraliśmy przy opisie sytuacji”. Tak, podane tu anegdoty nie są powtórką z powtórki z powtórki z powtórki czegoś, co ktoś napisał na podstawie tego, co ktoś powiedział. Tu autorzy faktycznie sięgnęli do źródeł i dają do nich dostęp również czytelnikowi. Ogromny szacunek za takie podejście – tak powinno się pisać tego typu książki!
No dobrze, a o czym w ogóle jest ta książka? Cóż, Chabris i Simons to psychologowie odpowiedzialni za oryginalny „eksperyment z gorylem”. To ten, w kórym uczestnicy mieli skupić się na angażującym zadaniu poznawczym (liczyć podania między członkami jednego zespołu w trakcie gry do koszykówki). W połowie kilkuminutowego nagrania przez boisko przechodziła studentka w stroju goryla (w niektórych wariantach zatrzymywała się na chwilę na środku i walila rękami w pierś). W zależności od wariantu badania, od 30 do aż 60% osób badanych… nie dostrzegało goryla. Chabris i Simons wychodzą z tych wyników i ich replikacji i wskazują, jakie konsekwencje mają te dane dla codziennego funkcjonowania. Nie są to przy tym ogólniki p.t. „możesz nie dostrzegać piękna świata”, ale realne aplikacje odnośnie np. kierowców nie dostrzegających motocyklistów i rowerzystów. Praktyczne, konkretne i wartościowe – naprawdę nie mogę wyjść z podziwu dla autorów.
Kolejne rozdziały prowadzą nas przez inne błędy poznawcze, dotyczące pamięci i wnioskowania. Znajduje się tu nawet rozdział odnośnie fikcyjnego związku między szczepionkami i autyzmem, z wyjaśnieniem błędów poznawczych, które doprowadziły ludzi do wiary w takie, a nie inne podejście. W wielu miejscach książka dyskutuje też z Gladwellem i jego „Punktem przełomowym” oraz „Błyskiem”. W odróżnieniu od podobnej dyskusji w „Twój Mózg, Twoje Pieniądze”, którą niedawno recenzowałem, dyskusja w „Niewidzialnym Gorylu” jest naprawdę dobrze umotywowana, widać, że autorzy rozumieją co pisał Gladwell, nie przeinaczają tego, a jednocześnie wskazują na konkretne błędy wnioskowania w jego materiałach (np. nie jesteśmy w stanie w rzeczywistości wytyczyć „punktu przełomowego”, zawsze będzie to narracja stworzona po fakcie, a więc potencjalnie błędna).
Podsumowując – przeczytaj tą książkę. Warto. Jedna z większych pozytywnych niespodzianek książkowych ostatnich miesięcy.
Poziom: Pierwsze 4 rozdziały S3, pozostałe S2
Ocena: 5+/5 – bardzo dobra książka, zdecydowanie warto ją przeczytać
Książkę możesz nabyć np. TUTAJ.
Masz pytanie z zakresu kompetencji miękkich/soft skills? Kanał Self Overflow dostarcza odpowiedzi z tego zakresu, dostosowanych w szczególności do potrzeb osób z sektora IT. Co tydzień nowe filmy z odpowiedziami na pytania od naszych widzów!
Przykładowe pytania: