Przegląd badań, cz. 1 – intuicja

Od dłuższego czasu myślałem o zrobieniu cyklu, w którym opisuję, co tydzień, badanie lub dwa z szeroko rozumianej psychologii, neurologii, itp. Skrótowy opis badań, z nich wynika, jakość metodologiczna, itp. Dla mnie ma to być dodatkowa motywacja do aktywnego czytania takich badań, dla Was dodatkowa korzyść w postaci ich opisu. Tam gdzie mogę będę też linkował do pełnego artykułu.

W założeniu cykl ma trwać rok, ale nie chcę rzucać tu twardej liczby wpisów – może będę chciał zrobić więcej, a może mniej?

Zobaczymy jak pójdzie, jak również na ile będzie to dla Was coś ciekawego :)

To powiedziawszy, zaczynamy, tym razem od klasycznego już badania z zakresu intuicji.

A, format opisu jest eksperymentalny, jak coś Wam jest więcej potrzebne lub coś jest zbędne, dajcie znać.

Badanie 1:  Deciding Advantageously Before Knowing the Advantageous Strategy (Podejmowanie korzystnych decyzji przed poznaniem korzystnej strategii)

O co chodzi: Badano intuicję, rozumianą jako przetwarzanie informacji zachodzące poniżej progu świadomości. Jak szybko zachodzi? Czy działa tak samo u ludzi zdrowych i ludzi mających szeroko rozumiane problemy z podejmowaniem decyzji?

Eksperyment i wyniki: Uczestników podłączono do aparatury mierzącej reakcję skórno-galwaniczną (RSG), popularną miarę stresu. Gdy stresujemy się i pocimy, nawet odrobinkę, zmienia się przewodnictwo elektryczne skóry, co da się łatwo zmierzyć.

Uczestnicy brali udział w grze hazardowej. Odkrywali karty z jednej z czterech talii. W sumie mogli odkryć 100 kart. Każda z talii zawierała zarówno karty dające uczestnikowi pieniądze, jak i karty karzące stratą pieniędzy. W taliach A i B były karty dające duży zysk, ale też dużo gorsze karty straty, grając na te talie skończyłoby się na minusie. W taliach C i D były karty dające mniejszy zysk, ale też dużo lżejsze karty straty, grając na te talie skończyłoby się na plusie.

Badanie mierzyło zarówno faktyczne zachowanie graczy (z jakiej talii biorą karty), jak i ich przemyślenia oraz odczucia na temat gry. Pomiar dokonywany był co 10 odkrytych kart.

Już po 10 ruchu u zdrowych uczestników pojawiła się RSG przy rozważaniu wyboru talii A i B, nie byli jednak niczego świadomi ani wtedy, ani przy 20 ruchu. Około 50 ruchu przeczuwali już, że coś z taliami A i B jest nie tak, a koło 80 ruchu większość uczestników świadomie potrafiła wyjaśnić czemu lepiej wybierać z talii C i D. Nawet ci, którzy nie potrafili tego wyjaśnić i tak t wybierali korzystniejsze ruchy.

Natomiast w przypadku grupy uczestników mających problemy z podejmowaniem decyzji (w większości w wyniku uszkodzeń neurologicznych), nie pojawiały się zmiany w RSG w przypadku sięgania po talie A i B. Co ciekawe, takie osoby nie tylko miały dużo większe problemy z odgadnięciem skutecznej strategii, ale nawet jeśli się to im udało… nie korzystały z niej!

Co z tego wynika: W kontekście intuicji jest to fascynująca demonstracja tego, jak szybko nasz mózg uruchamia proces przetwarzania informacji oraz jak można ten proces wykorzystać

W kontekście neurologicznym badanie dało podstawę teorii „markerów somatycznych”, czyli emocjonalnych znaczników używanych przy podejmowaniu decyzji.

Jakość badania: Grupa badana mogłaby być nieco większa, ale to niestety popularne ograniczenie wszystkich badań z użyciem sprzętu elektronicznego. To powiedziawszy, eksperyment ten wyszedł w Science, więc piśmie o bardzo wysokich standardach, był też wielokrotnie replikowany. W nowszych publikacjach jest nieco krytyki metodologicznej i prób podważenia, ale rozwiązywane są raczej przez doprecyzowanie tego na czym teoria faktycznie polega.

---

---