Recenzja

Psychologia dla Coachów

Maciej Świeży

(Dziękuję autorowi za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego.)

Powiedzmy sobie brutalnie szczerze – większość książek dla coachów jest słaba (a niektóre wręcz bardzo słabe). Dlatego dużą przyjemnością jest dostać do ręki coś, co jest faktycznie, bezdyskusyjnie bardzo dobre. Tak jest właśnie z „Psychologią dla Coachów”. Jasne, ma kilka drobnych wad. Jednak w swojej działce nie ma, wedle mojego rozeznania, żadnej realnej konkurencji na rynku. To coś, co powinien znać każdy zajmujący się coachingiem.

(W ogóle 2018 jak na razie jest dobrym rokiem na książki. W zasadzie w każdym miesiącu kończyłem czytać coś bardzo dobrego, albo wręcz wybitnego. Oby tak dalej! )

Zalety

„Psychologia dla coachów” to próba kompleksowego omówienia różnych perspektyw psychologicznych i tego, jak mogą znaleźć zastosowanie w coachingu. W tym celu autor przypomina główne podejścia psychologiczne, oraz sugeruje cztery główne poziomy, na jakich coaching może zachodzić (od usprawniania motywacji, aż po pracę nad osobowością). Następnie do każdego z poziomów przytacza badania, jakie mogą mieć zastosowanie, wraz z przykładowymi fragmentami sesji coachingowych wykorzystujących taką wiedzę psychologiczną. Np. Wskazuje na wartość treningu mentalnego/wyobrażeniowego i przedstawia fragment sesji, w którym coach proponuje klientowi zastosowanie takiego treningu i weryfikuje jego postępy. Wszystko solidnie opisane, konkretne i merytoryczne.

Miejscami, zwłaszcza na samym początku, styl książki jest bardzo akademicki, autor przyjmuje ton i struktury zdania typowe dla uczelnianych podręczników. Choć to wrażenie nigdy do końca nie znika, warto przejść przez pierwszych kilkanaście stron, bo później robi się z tym już dużo lepiej. Nigdy nie robi się z „Psychologii dla coachów” lektura lekka, łatwa i przyjemna, coś co można sobie poczytać „do poduszki”. Wymaga od czytelnika uwagi i skupienia. Za tą uwagę się jednak odwdzięcza. Ta książka jest naprawdę nasycona treścią (a stali czytelnicy wiedzą, że bardzo ten element cenię). Nie ma tu lania wody, jest naprawdę dużo konkretów. Dla coachów nie obeznanych z psychologią będzie to cudowne źródło. Dla coachów po psychologii co najmniej solidne przypomnienie, a sądzę, że nawet eksperci nauczą się tu parę nowych trików – bo omawiana tematyka jest po prostu tak szeroka.

Jedna istotna kwestia – tytuł książki to „Psychologia dla coachów”. Jest on trafny. Osoby, które na coachingu się nie znają, liznęły weekendowy kurs coachingu albo poznały parę podstawowych technik przy okazji jakiegoś szkolenia na inny temat, raczej się od niej odbiją. Książka – choć trafnie wyjaśnia wiele elementów związanych z coachingiem – wymaga w mojej ocenie pewnej podstawowej wiedzy, by była zrozumiała i możliwa do przetrawienia. Natomiast dla tych, którzy taką wiedzę mają, będzie bardzo cennym zasobem.

Wady

Jest w książce kilka drobnych punktów, z którymi nie do końca się zgadzam. W rozdziale o treningu mentalnym pominięta została kwestia asocjacji i tempa 1:1 (inna sprawa, że gdy zgłębiłem nieco temat, to sam odkryłem, że jest jeszcze bardziej złożony niż myślałem – bo w wypadku ekspertów sprawdza się też tempo wolniejsze niż 1:1, a w niektórych obiektach treningu, wymagającej dużej świadomości całego ruchu – np. gimnastyce artystycznej – dysocjacja okazuje się być skuteczniejsza.). W rozdziale o uczeniu się jest wspominany Ericsson i jego celowy trening, ale wcześniej przywoływane są też niektóre reguły nauki mocno z Ericssonem sprzeczne (np. w kontekście łatwo dostępnej informacji zwrotnej). Są to jednak uwagi stosunkowo drobne w świetle całej książki – bardziej niedopowiedzenia czy podkreślanie aspektów, które sam uznaję za mniej istotne, kosztem tych, które uznaje za ważniejsze. W porównaniu z typowymi książkami coachingowymi na rynku… cóż, nie powinienem nawet o tych drobiazgach wspominać ;)

Strukturalnie nieco przeszkadza fakt, że książka tak jakby się urywa. Ostatnie zdanie książki (nie licząc dodatków) mówi o „kończeniu tego rozdziału”, tak jakby zaraz miał być jeszcze jakiś. Zamiast tego mamy już tylko dwa dodatki. Dodatki cenne. O sytuacji gdy klienta należy odesłać do psychoterapeuty, a nie do coacha (dodałbym tu być może nieco o innych fachowcach, jak neurolog czy seksuolog) oraz na temat skutecznej lektury badań. Fajnie że są. Tylko wygląda, jakby gdzieś wcięło podsumowanie książki, choćby jedno-dwustronne.

Książka jest też nieco droga jak na objętość (60 zł), ale z to specyfika wydawnictw akademickich. No i dostajesz w niej więcej konkretnej treści niż w dziesięciu „zawsze, wszędzie możesz sobie wmawiać, że możesz wszystko” . Więc to wciąż świetny deal. Oby jak najwięcej książek takiego poziomu na rynku rozwojowym!

Podsumowanie

Poziom: S3 – laik zupełnie nie mający pojęcia o coachingu raczej się od tej książki odbije, za to znajdą tu coś dla siebie nawet eksperci.

Ocena: 5/5 – bardzo, bardzo solidna książka

Książkę możesz kupić np. tutaj