„Autorytet wewnętrzny” vs. „Sprzeciw wobec autorytetu”

Problem w poznaniu jakiejś kategorii polega na tym, że łatwo do niej zaliczać nie tylko rzeczy do niej należące, ale również pokrewne. W ten sposób, mam wrażenie, wiele osób zajmujących się NLP, gdy poznały „metaprogramowy” podział na „autorytet wewnętrzny” i „autorytet zewnętrzny”, stało się zaślepionych na zachowania bardziej pasujące do pokrewnych skal, a zwłaszcza do skali „akceptacji autorytetu”.

W efekcie zachowania, które stanowią wyraz często automatycznego i uwarunkowanego buntu przeciw autorytetom, są odbierane jako „autorytet wewnętrzny”. Jest to jednak niepełna ocena, która może prowadzić do sporego zamieszania. Jest tak tym bardziej, że „autorytet wewnętrzny” ma w naszej kulturze pozytywny wydźwięk. Wiele osób cierpiących tak naprawdę na silną nietolerancję wobec autorytetów będzie uznawało tą cechę za nobilitującą, myląc ją z autorytetem wewnętrznym.

Niestety, o ile autorytet wewnętrzny faktycznie może być przydatny, o tyle nietolerancja wobec autorytetów jest jedną z tych postaw, które praktycznie zawsze będą sprawiały kłopoty. O ile nie żyjesz w samotni na pustyni, zawsze w relacjach z innymi ludźmi będzie odgrywał rolę autorytet i pewne zewnętrznie ustalone zasady. Jeśli nie jesteś w stanie sobie z nimi poradzić, Twoje życie będzie dość problematyczne. Osoby, które mają kłopot z akceptacją autorytetów często „obchodzą” ten problem łamiąc te zasady, gdy mogą sobie na to pozwolić – co najczęściej oznacza, że robią to wobec swoich podwładnych lub innych osób, wobec których czują się silniejsi. Stąd niestety łatwo już o mobbing i podobne sytuacje.

Jak odróżnić autorytet wewnętrzny od buntu wobec autorytetów? Główną różnicą będzie motywacja od/do powiązana z tym dwiema postawami. Ktoś o autorytecie wewnętrznym będzie robił coś, ponieważ on uważa, że należy tak zrobić. To co inni powiedzą będzie miało niewielki wpływ na jego zachowanie. Natomiast osoba, która buntuje się przeciw autorytetom będzie zwykle robiła coś wbrew komuś czy czemuś. Paradoksalnie, to co inni powiedzą będzie miało ogromny wpływ na zachowanie takiej osoby i często będzie ona gotowa zrezygnować z czegoś, co sama chciałaby nawet zrobić, byleby „nie dać komuś satysfakcji”.

Z perspektywy coacha, osoby, które buntują się wobec autorytetów stanowią bardzo specyficzną grupę klientów. Z jednej strony, podczas uczciwej wymiany na sesji, sprawiają one spore kłopoty. Z drugiej jednak, niezwykle łatwo jest poprowadzić je w określonym kierunku grając na tym ich poczuciu buntu.

Jeśli podejrzewasz, że sam masz kłopoty z akceptacją autorytetów i chciałbyś pójść bardziej w stronę autorytetu wewnętrznego, proponuję Ci następujące ćwiczenie:

„Nie będziesz mi rozkazywał!”

Wyobraź sobie, że ktoś w Twojej pracy wydaje Ci dokładne polecenia co masz robić. Niech będą to polecenia, które są wg Twojej wiedzy bardzo trafne. Jak się z tym czujesz? Jak czujesz się z tym, że ktoś mówi Ci co masz robić?

Teraz wyobraź sobie podobną sytuację, ale tym razem polecenia, które dostajesz są może poprawne, ale nie są idealne – wyraźnie widzisz, gdzie można by je poprawić. Wiesz, że będziesz musiał posłuchać obecnych poleceń. Jak się z tym czujesz?

Teraz wyobraź sobie jeszcze kolejną sytuację, tym razem z poleceniami jawnie błędnymi. Jak się z tym czujesz?

Jakie myśli przychodziły Ci do głowy przy każdym z tych scenariuszy? Czy gdy dostawałeś błędne instrukcje, myślałeś raczej „wiem jak to zrobić lepiej” czy „co za palant?! on chce mi mówić co mam robić?”

Jeśli bliżej było tego drugiego, warto przyjrzeć się temu, skąd taka postawa się bierze. To temat na dłuższą pracę i być może w przyszłych wpisach pojawią się dalsze ćwiczenia na ten temat, ale już to wprowadzenie może dać Ci świadomość tego, że warto z czymś popracować.

Oczywiście, jeśli masz ekstremalny opór przed autorytetem, już dawno kazałeś mi spadać na drzewo i co najwyżej przeskoczyłeś na ostatni paragraf tego bloga, by sprawdzić co tam jeszcze wymyślę ;) Ale to już inna sprawa…

Podziel się tym tekstem ze znajomymi: